در این مقاله میخواهیم به خرید فرش ماشینی مد روز بپردازیم. یکی از نکات مهمی که باید قبل از خرید فرش ماشینی از آن آگاه باشید، آشنایی با انواع فرشهای ماشینی موجود در بازار است. فرشهای ماشینی را میتوان از لحاظ جنس الیافی که از آن تولید میشوند در چهار دسته عمده طبقه بندی کرد که عبارتند از فرشهای ماشینی پشمی، فرشهای ماشینی اکریلیک، فرشهای ماشینی پلی استر و فرشهای ماشینی پلی پروپیلن در ادامه به بررسی این الیاف و مقایسه آنها با هم میپردازم.
انواع نخهای مورد استفاده در تولید فرش ماشینی
به طور کلی هر فرشی از سه نوع تخ تشکیل میشود: نخ پرز، نخ تار و نخ پود.
1- نخ پرز يا نخ خاب فرش
از این نخ جهت بافت گرههاي رنگ استفاده ميشود به این صورت كه به دور نخ پود به صورت گره و يا به شكل U قرار ميگيرد و چندين نوع ميباشد:
الف) نخ اكريليك صددرصد خالص
ب) مخلوط نخ اكريليك و پلي پروپيلن: كه به صورت مخلوطي از الياف اكريليك و پلي پروپيلن ريسيده ميشود.
ج) صددرصد پلي پروپيلن (p.p يا بي.سي.اف (B.C.F))
د) پلی استر یا ابریشم مصنوعی
2- نخ تار فرش
اين نخ به صورت مخلوط پنبه پلي استر ريسيده مي شود، كيفيت الياف مصرفي و نوع ريس آن عامل مهمي در دوام و زيبايي فرش است. اين نوع نخ ها بيشتر در فرش هاي اكريليك مصرف ميشود اما در قاليهاي پلي پروپيلن و BCF، نخ تار از همان جنس نخ پرز (يعني نخ BCF) استفاده ميشود که علت آن ارزانتر بودن این نوع نخها میباشد.
3- نخ پود
که در فرشهای پشمی و اکریلیکی 100 درصد پنبه میباشد.
اما در نهایت باید دانست مهمترین عامل درتعیین کیفیت و عمر فرش همان نخ پرز است که یا از جنس اکریلیک است، یا پلی پروپیلن(BCF)، یا مخلوطی از این دو و یا پلی استر.
مقایسه فرشهای اکریلیک با دیگر انواع فرش ماشینی
حال به بررسی تفاوت فرش های ماشینی ۱۰۰درصد اکریلیک با فرشهای درصد دار(که ترکیبی از اکریلیک با BCFهستند) یا فرشهای کاملا BCF و فرشهای پلی استر میپردازم.
از لحاظ دوام و طول عمر، فرشهای اکریلیک نسبت به فرشهای BCF، درصد دار و پلی استر، از طول عمر بیشتری برخوردار میباشند این فرشها برای مدت طولانی حتی تا بیش از ۳۰۰ سال قابل نگهداری و استفاده هستند ولی فرشهای BCF و پلی استر عمر کوتاهی دارند و در زمان بسیار کوتاهی نرمی و لطافت خود را از دست خواهند داد.
از لحاظ کوتاه شدن (آبرفتگی)، به مرور زمان بر اساس مدت مورد استفاده قرار گرفتن یا همان پا خوردگی، تغییر فرشهای اکریلیک بسیار کم یا ناچیزی میباشد که به حساب نمیآید ولی در دیگر انواع فرش ماشینی، این موضوع به شکل ملموسی قابل مشاهده است به طوری که بعد از مدتی شاهد کج یا کوتاه شدن قد یا پهنای فرش خواهیم بود.
از لحاظ شستشو و در معرض نور قرار گرفتن در فرشهای اکریلیک شاهد هیچ گونه تغییری نمیباشیم ولی این مورد در فرشهای BCF، مخلوط و پلی استر بالعکس میباشد که باعث میشود جلوه و زیبایی فرش در زمان کوتاهی از بین برود
فرشهای اکریلیک از مقاومت بالایی در برابر گرمای مستقیم برخوردار می باشند به طوری که یکی از ویژگیهایی که فرش اکریلیک را از سایر فرشها متمایز میکند تست گرما میباشد به طوریکه می توان اتوی داغ را روی فرش گذاشته بدون تغییر برداشت ولی در الیاف BCF و پلی استر، فرشها براثر قرار گرفتن در برابر گرما دچار سوختگی و فرورفتگی شده و فرش ازبین میرود.
از لحاظ سایش، فرش اکریلیک دچار تغییر نمیشود ولی BCF و پلی استر دچار خوردگی یا پوسدگی به مرور زمان میشوند.
از لحاظ زیبایی در طول زمان، فرش اکرلیک قابل قیاس با فرشهای درصد دار یا BCF و پلی استر نمیباشد.
اما از معایب فرشهای اكريليك میتوان به این مورد اشاره کرد که در کوتاه مدت جذب طبیعت نميشوند ولي BCF و پلی استر به مرور پودر شده و در فضا پراكنده و در طبيعت جذب ميگردد
بر اساس آمار مجله Fiber Year، تولید الیاف اکریلیک در سال ۲۰۱۳ میلادی 9.1 درصد و تولید الیاف پلی استر 6.7 درصد به نسبت سال ۲۰۱۲ رشد داشتهاند. در حال حاضر در کشور آلمان شرکت درالون در سال 170 تن الیاف اکریلیک تولید میکند که از انواع ظریفتر آن جهت مصرف پوشاک بچهگانه و مخصوصا لباس عروسکها استفاده میشود. این درحالی است که اخیرا عدهای به ویژه در فضاهای مجازی اینگونه شایع کردهاند که الیاف اکریلیک سمی است! آیا به واقع در اروپا اجازه میدهند لباس کودک و عروسک که ممکن است حتی در هنگام بازی در دهان کودک قرار بگیرند از الیاف سمی تولید شوند؟! جهت یادآوری باید گفت به علت پرز دهی که فرشهای اکریلیک در هفتههای اولیه دارند، تنها ممکن است در برخی افراد که مبتلا به حساسیت هستند موجب تشدید آن شوند.
ویژگیها و کاربرد فرشهای پلیاستر و BCF
اما از مزایای الیاف پلیپروپیلن (BCF)و پلیاستر میتوان به رنگپذیری بسیار خوب آنها اشاره کرد. به همین دلیل هزینهی رنگآمیزی آنها کمتر از سایر الیاف و تنوع رنگهای آن نیز بیشتر است و نسبت به الیاف اکریلیک و پشم ارزان قیمت تر نیز هستند.
از دیگر مزایای فرش های BCFمیتوان به عدم جذب رطوبت در آنها اشاره کرد. به همین دلیل برای استفاده در محلهای پر رطوبت مناسب است. فرش پلیپروپیلن و پلی استر چنانچه شسته شود یا مرطوب شود، در زمان کوتاهی خشک خواهد شد.
دیگر مزیت فرشهای پلی استر، حالت پیوسته این الیاف است که سبب میشود این نوع فرش مانند پشم و اکریلیک پرزدهی نداشته باشد.
یکی از معایب این نوع فرشها، قابلیت جذب آلودگیها است. آلودگیهای مختلف با پایهی روغنی پس از جذب شدن به الیاف فرش به سختی قابل شستشو خواهند بود. ولی آلودگیهای قابل حل در آب به آسانی از روی فرش پاک خواهند شد.
با توجه به مطالب گفته شده در این نوع فرش، استفاده از فرشهای پلیپروپیلن و پلی استر در فضاهای باز، استخرها، اتاق کودک، آشپزخانه و سایر محلهایی که نخواهید برای کفپوش کردن آن هزینهی زیادی انجام دهید مناسب خواهد بود.
انواع فرش های ماشینی از لحاظ تراکم بافت
منظور از تراکم فرش تعداد گرههای رنگ بافته شده در فرش میباشد. هر فرش دارای دونوع تراکم است، تراکم عرضی و تراکم طولی. تراکم عرضی فرش را شانه آن میگویند.شانه فرش عموما برحسب تعداد گره رنگ در هر متر حساب شده و عامل اصلی تعیین قیمت فرش به شمار میرود چراکه با بیشتر شدن آن نقشها ظریفتر میشوند. یک راه حل ساده برای فهمیدن شانه فرش این است که هنگام خرید به پشت فرش نگاه کرده و تعداد گرههای آن را بشمارید. برای مثال اگر فرش 1000 شانه معرفی می شود در هر متر از عرض فرش باید 1000 گره وجود داشته باشد (برای محاسبه ساده تر میتوان گفت در 10 سانتی متر از فرش باید 100 گره وجود داشته باشد). تراکم طولی نیز شبیه همان تراکم عرضی است با این تفاوت که در طول فرش و براساس تراکم پود آن محاسبه میشود. در فرش های ماشینی دستباف گونه، برای بدست آوردن تراکم طولی (یعنی تعداد گره رنگ در طول فرش) باید تراکم پود را بر 3 تقسیم نماییم یعنی زمانی که گفته میشود فرشی تراکم 3000 دارد به این معنی است که باید در یک متر از طول آن 1000 گره وجود داشته باشد یا اگر تراکم فرشی 2550 است به این معنی است که در هر متر از طول آن 850 گره بافته شده است. در مقیاس کمتر هم محاسبه به همین شکل است یعنی به عنوان مثال در 10 سانتی متر از یک فرش با تراکم طولی 2550 باید 85 گره وجود داشته باشد. نهایتا اینکه هرچه تراکم فرش بالاتر باشد ارزش بیشتری پیدا میکند و قیمت آن بالاتر میرود.
گرانترین فرش ماشینی
بر اساس آنچه گفته شد در حال حاضر گرانترین فرش های ماشینی ایران و جهان فرش های 1500 شانه هستند که از ظرافت فوق العاده بالایی برخوردارند و فرشهای 1200 شانه، 1000 شانه، 700 شانه و 500 شانه به ترتیب در ردههای بعدی قرار میگیرند. از لحاظ تفاوت ظاهری فرش های با تراکم بالا یعنی 1500 و 1200 شانه دارای ظرافت، لطافت، انعطاف پذیری و زیبایی بیشتری هستند اما قطر (ارتفاع نخ خاب) کمتری نسبت به فرش های 700 و 500 شانه دارند. به عبارت دیگر فرش های 700 شانه و 500 شانه نرمتر هستند و وزن کمتری هم نسبت به فرش های 1000 و 1200 شانه دارند. نکته دیگر در مورد گرانترین فرش های ماشینی این است که معمولا برندهای مختلف با توجه به سطح کیفیت و سیاستهای قیمت گذاری محصول، قیمتهای متفاوتی دارند که در شاخه فرش ماشینی سایت زیبافرش میتوانید از قیمت محصولات برندهای معتبر فرش ماشینی کشور اطلاع پیدا کنید.
نکته پایانی
درپایان ذکر این نکته نیز ضروری است که الیاف اکریلیک هم دارای سطوح کیفی متفاوتی هستند و تنها فرشهایی که از نخ اکریلیک با کیفیت تهیه شده باشند از طول عمر و کیفیت بالایی برخوردار خواهند بود. نخ های اکریلیک کم کیفیت، پرزدهی زیادی دارند و پس از مدتی دچار کوبیدگی شده، سفت و زبر می گردند و این در حالی است که قیمت فرش هم تا حد زیادی به جنس الیاف آن بستگی دارد که در مقاله قیمت فرش و عوامل تعیین کننده آن در این زمینه توضیحات بیشتری داده ام درنهایت. امیدوارم با مطالعه این مطلب بتوانید با دید بازتری به فروشگاه های فرش مراجعه کنید و آگاهانه فرش مورد نظر خود را انتخاب نمایید. اگر بازهم سوال یا نکته مبهمی در ذهن دارید می توانید سوال خود را در قسمت نظرات مطرح نمایید. همچنین با ثبت نام در سایت میتوانید از مشاوره تلفنی رایگان همکاران من در سایت زیبافرش استفاده کنید.
Leave A Comment